Technologische ontwikkelingen in de zorg

Maandag 13 januari 2025. Tijd: 17.01 uur.

Het groeiende personeelstekort is misschien deels op te vangen met technologische ontwikkelingen. Maar welke zijn dat dan precies? Hieronder volgt een opsomming van de grootste, en wat die ontwikkelingen dan precies voor verschil kunnen maken.

Monitoren op afstand

In ons leven komen steeds meer sensoren. Die zijn weer verbonden met het internet. En ze meten van alles: onze slaappatronen, beweging, stress, etc. Die sensoren zitten bijvoorbeeld in slimme telefoons en horloges.

De zorg maakt steeds vaker gebruik van deze slimme apparaten. Zo krijgen (mantel)zorgverleners op afstand een beter beeld van de gezondheid van naasten/cliënten. Of zien ze het direct wanneer iemand valt, of een luier verschoond moet worden.

Voordeel: zorg wordt efficiënter en gerichter. Medewerkers hoeven ook niet meer overal langs.

Technologie wordt steeds toegankelijker

Vroeger moesten zorgorganisaties technologische oplossingen altijd aanbieden. Maar tegenwoordig zit de techniek ook al in elektronica die consumenten aanschaffen. Zoals telefoon dus, bijvoorbeeld.

Maar er is ook zelfmeetapparatuur waarmee je via apps zelf uw gezondheid in de gaten kunt houden. Of apps die u een melding geven wanneer u uw medicijnen moet innemen.

Voordeel: u blijft langer zelfredzaam.

Dankzij veel data gedrag en zorgbehoefte voorspellen en voorkomen

Al die sensoren en apps verzamelen enorm veel data. Dit noemen we Big Data. Die gegevens kunnen allemaal (anoniem) verzameld, gecombineerd en geanalyseerd worden. Daar kunnen zorginstellingen heel veel mee: wat zijn de zorgtrends? Wat kan beter? Wat bespaart kosten?

Dat kan zelfs op individueel niveau: als een patiënt opeens vaker gaat zitten en minder beweegt, kan met sensoren direct gespiegeld worden aan veel data van vele patiënten. Zo kan vroegtijdig ontdekt worden wat er met deze patiënt aan de hand is, om daar actie op te ondernemen.

Privacy is wel een belangrijk aspect hierbij.

Voordeel: minder werkdruk, betere zorg

Kunstmatige intelligentie (AI)

We weten het allemaal: AI zit in een stroomversnelling. Ook in de zorg.

Er zijn met name toepassingen te bedenken bij diagnose en bepalen van behandeling. Zo helpt AI nu al om zeldzame vormen van kanker te herkennen. En geeft AI advies wanneer patiënten ontslagen kunnen worden van de IC.

In de ouderenzorg is er al AI aanwezig in de vorm van zorgrobots, slimmer plannen en monitoring.

Voordeel: minder personeel nodig voor allerlei zorgtaken

Robots

In de industrie, maar ook in het dagelijks leven zie je steeds meer robots. Zo ook in de zorg. Denk aan robots die professionals ondersteunen. Én robots die patiënten helpen. Bijvoorbeeld om meer te bewegen, gezelschap te houden of medicijnen in te nemen.

Hierbij is wel veel aandacht nodig voor zaken als veiligheid. En is het wel wenselijk dat robots menselijk contact (steeds meer) vervangen?

Voordeel: minder personeel nodig

Cyborgs

Cyborgs zijn deels mens, deels machine. Dit klinkt wel érg als science fiction, maar cyborgs bestaan al in het echt, en al heel lang.

Je bent technisch al een ‘cyborg’ wanneer je een pacemaker hebt, of een prothese. Maar er zijn steeds geavanceerdere technieken die bij mensen geïmplanteerd worden. Denk aan implantaten in het brein, waarmee protheses aangestuurd kunnen worden.

Er wordt al beweerd dat het in de toekomst mogelijk is ons brein met de cloud te verbinden – hoe dat er ook uit moge zien.

Zo zullen we steeds meer opties krijgen om ons lichaam te versterken met techniek.

Voordeel: uitgevallen lichaamsfuncties kunnen hersteld worden, of bestaande versterkt.

Virtual Reality (VR)

Er zijn inmiddels vele technologieën waarmee we dingen kunnen beleven die anders onbereikbaar zouden zijn. En zo kunnen we ons ook ínleven.

Denk bijvoorbeeld aan chirurgen, waarbij de techniek helpt om op afstand operatie-robots te besturen. Bijvoorbeeld doordat de arts opereert op een hologram, waarbij een robot elders de operatie écht uitvoert.

Er zijn ook mogelijkheden in het onderwijs: in een virtuele omgeving kunnen studenten bijvoorbeeld operaties oefenen.

In de GGZ wordt VR al ingezet om patiënten over hun ergste angsten te helpen.

Het is zelfs mogelijk om met VR-technieken thuiszorgmedewerkers op afstand zorg te laten verlenen.

Voordeel: zorg op afstand, snellere zorg, efficiëntere zorg

3D-printen van lichaamsdelen

3D-printen bestaat inmiddels al een tijdje. Met die techniek kunnen ook lichaamsdelen geprint worden. Dat is goedkoper, én er is beter maatwerk nodig.

En dan hebben we het niet alleen maar over prothesen. Het zou in de toekomst mogelijk kunnen zijn dat organen geprint worden op basis van ons eigen DNA!

Voordeel: betere zorg

Biotechnisch onderzoek

Biotechnisch onderzoek gaat over technieken die gebruikmaken van dieren, planten of bacteriën, voor de ontwikkeling van medicijnen, voedsel of nieuwe stoffen.

Dankzij deze technologie kunnen we in de toekomst misschien kanker of de ziekte van Alzheimer voorkomen. Wellicht kunnen we zo zelfs veroudering tegengaan!

Als deze technologie tot wasdom komt, zou het ons leven ingrijpen kunnen veranderen – evenals de vraag naar zorg.

Voordeel: wellicht veel minder zorg nodig

Ook Zuster Jansen vernieuwt – maar zorgvuldig

Zuster Jansen volgt alle technische ontwikkelingen op de voet. Met name degene die een positieve invloed hebben op de kwaliteit van onze particuliere thuiszorg.

De technieken die we (gaan) gebruiken, implementeren we altijd heel zorgvuldig. We zijn ons goed bewust van de uitdagingen rond persoonlijke zorg en privacy.

Auteur: redactie

 

Archief

Zorggids Nederland copyright 2025 sinds 2008