Vrijwilligerswerk in de zorg

In Nederland werken zo’n 450.000 vrijwilligers in de zorg. Deze vrijwilligers bieden persoonlijke zorg en ondersteuning aan mensen in kwetsbare situaties. Dit doen zij belangeloos en onbetaald, uit eigen beweging. Vrijwilligerszorg vindt vaak plaats op vaste tijden, van een paar uur tot meerdere dagen per week of maand. (Bron: www.mezzo.nl) Vrijwilligerszorg mag absoluut niet worden verward met mantelzorg. Bij mantelzorg is het namelijk zo dat er zorg verleend wordt aan een familielid, partner of andere naaste, zonder dat daar bewust en van tevoren voor gekozen is. Uit liefde en respect voor de betreffende naaste wordt de nodige zorg verleend, maar niet vanuit dezelfde vrijheid als bij vrijwilligerszorg.

Wat voor werk wordt door vrijwilligers gedaan?

Welke taken er door vrijwilligers worden verricht, verschilt per vrijwilliger en per organisatie. De ene vrijwilliger heeft duidelijk een achtergrond in de zorg, meerdere diploma’s en en veel kennis in huis. De ander heeft misschien niet zoveel ervaring in de zorg, maar bezit wel eigenschappen die nuttig kunnen zijn tijdens vrijwilligerswerk. Afhankelijk van ervaring, achtergrond en de taak die verricht moet worden, worden de vrijwilligers ingezet. Soms gaat het bijvoorbeeld echt om intensieve begeleiding van iemand met een beperking, soms is het puur praktische hulp die geboden wordt.

Waar worden vrijwilligers ingezet?

Er zijn verschillende instellingen die de mogelijkheid bieden voor vrijwilligers om zich in te zetten. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld Vrijwillige Thuishulp, Buddyhulp of Vriendendiensten. In veel gevallen gaat het om laagdrempelige hulp waarbij gezelschap en begeleiding geboden wordt en sociale contacten worden gestimuleerd. Het sociale aspect is een belangrijk onderdeel van vrijwilligerswerk in de zorg. Dankzij de vrijwilligers wordt het sociale netwerk en de zelfredzaamheid van cliënten vergroot, waardoor ze zich minder eenzaam voelen en beter mee kunnen doen in de maatschappij.

Ook zijn er in Nederland verenigingen van vrijwilligers die kunnen worden ingezet in specifieke situaties. Een voorbeeld hiervan is de VPTZ (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg). Er zijn zo’n 200 VPTZ-organisaties verspreid over heel Nederland.

Vrijwilligers en de wet

Uiteraard besteedt ook de wet aandacht aan het werken met vrijwilligers. Want wie is er aansprakelijk, als er iets misgaat? Wat mag een vrijwilliger wel en niet doen, en welke taken moeten echt verricht worden door een beroepskracht? Ook dienen vrijwilligers zich te houden aan de richtlijnen en gedragscode die zijn opgesteld door het bedrijf waar de vrijwilliger voor werkt. Wilt u meer lezen over de wetten en regels voor vrijwilligers, dan kunt u bijvoorbeeld eens kijken op www.zorgbetermetvrijwilligers.nl.

Zelf vrijwilliger worden?

Bent of kent u iemand die zelf graag vrijwilliger in de zorg zou willen zijn, dan kunnen verschillende plekken overwogen worden. Veel van de grotere zorggroepen en zorginstellingen bieden graag ruimte aan vrijwilligers. Een eerste stap zou kunnen zijn om aan te bellen bij een zorginstelling of zorggroep die u zelf goed kent, bijvoorbeeld bij u in de buurt.